آموزش مات ناپلئونی و دفاع از آن

با توجه به اهمیت مات کردن در بازی شطرنج که برای شطرنجبازان (کودکان و بزرگسالان) در مسابقات و کلاس های شطرنج وجود دارد، باشگاه شطرنج ایران (خانه و مدرسه شطرنج) در این بخش از آموزش شطرنج، آموزش مات ناپلئونی را در اختیار شما شطرنج‌بازان عزیز قرار می دهد.

به شما خوانندگان گرامی توصیه می شود بعد ار مطالعه مات ناپلئونی شیوه صحیح شروع بازی را مطالعه نمایید.

مات ناپلئونی یک مات چهار حرکت یا به عبارتی یک مات کوتاه چند حرکته است. این مات در واقع برگرفته از بازی است که بین ناپلئون بناپارت و ژنرال فرانسوی در اواسط قرن ۱۹ به وقوع پیوست.

آموزش مات ناپلئونی

ناپلئون بناپارت یک بازیکتن متوسط شطرنجی بود. اما قبل از این بازی او در سال ۱۸۰۹ با ترک (نام ماشینی آلمانی) یک بازی انجام داده بود و از او این گشایش یا بهتر بگیم دام را آموخته بود و این گشایش را به نام خودش ناپلئون ثبت نمود.

۱.     Qh5 هدف زدن پیاده e5 و فشار آوردن روی پیاده  f7 است. 

(پیاده f2 برای سفید و پیاده ی f7 برای سیاه ضعیف ترین پیاده اند و به آنها به اصطلاح پیاده ی مرگ می گوییم، زیرا فقط شاه که آسیب پذیرترین مهره است از آن حمایت می کند.

۲. حرکت Nc6  بهترین دفاع از پیاده ی e5 است.

۳. حرکت Bc4  برای آوردن فشار بیشتر روی پیاده ی f7 است.

۴. حرکت Nf6 ، حرکت اشتباه سیاه که بازی را می بازد به جای دفاع کردن از پیاده به وزیر سفید حمله کرده است.

۵. حرکت Q*f7++ با زدن پیاده شاه سیاه مات شده است. زدن پیاده با فیل اشتباه است زیرا شاه راه فرار دارد و مات نمی شود. 

دفاع در برابر مات ناپلئونی

۴.  تا مرحله ی ۳ طبق بالا انجام شد، بهترین حرکت سیاه برای دفاع از مات حرکت g6 است و  نه تنها از مات دفاع کرده بلکه به وزیر سفید هم حمله کرده است. هر چند سیاه حرکات دیگری مثل Nh6 و Qe7 و Qf6 را هم داشت اما هر کدام از این حرکات دارای ضعف هایی است.

۵. حرکت Qf3 این حرکت وزیر سفید باز هم تهدید مات کردن در خانه ی f7 (خانه ی مرگ) را دارد. 

۶. حرکت Nf6 یکی از  راههای دفاع کردن بستن راه حمله بود، سیاه با این حرکت هم خوب دفاع کرد و هم یک حرکت گسترشی انجام داد.

*** در ابتدای کار نوآموزان خیلی علاقمند به سریع مات کردن هستند و از این مات استقبال بسیار میکنند اما به مرور متوجه می شوند که نمی توان بجز افراد معدودی، را با این روش ببرند. اما باید دفاع کردن از این مات را خیلی خوب بدانند و به آن مسلط باشند.

علائم اختصاری: علائمی هستند که به منظور ثبت حرکات مهره ها در شطرنج کاربرد دارند.

فرانسوی                         انگلیسی

وزیر  Q                                 D

شاه  K                                  R

رخ    R                                  T

اسب N                                 C

فیل   B                                  F