ترکیب بر اساس عمل فیل در قطر
شاگردان در کلاس های شطرنج در مدرسه شطرنج مشهد با یادگیری فنون تاکتیکی آماده آموختن موضوع “ترکیب” می شوند. هدف در درس های ترکیب، آموزش ترکیب های نمونه واری است که در آنها بعضی از مهره ها همان نقشی را بازی می کنند که نوازنده اول “در ارکستر به عهده دارد. دانستن ویژگی های مهره ها و طرز هماهنگی آنها با یکدیگر به شطرنجبازان جوان کمک می کند تا حس ترکیبی خود را پرورش دهند.
مربی باید به مهارت محاسباتی نیز توجه کند . ترکیب های ساده را شاگردان در کلاس شطرنج خانه شطرنج مشهد باید به طور ذهنی محاسبه کنند.
ترکیب عبارت است از مانوری الزام آور [تحمیلی] که اغلب با قربانی همراه است و سبب برتری بازیکنی می شود که ترکیب می زند. این برتری ممکن است مات کردن یا کسب قوا ، یا رسیدن به تساوی در پوزیسیون ضعیف تر و غیره باشد.
در آموزش های گام به گام شطرنج قربانی معمولا جزء مهمی از ترکیب است و به حق ایده مشخصی کمک می کند که موضوع ترکیب خوانده می شود. اجرای هر ترکیب به ویژگی پوزیسیون یا اصطلاحا موضوع آن بستگی دارد.
حُسن فیل این است که سواری دور برد یا دور زن است و حتی اگر در اردوی خودی مستقر باشد، می تواند فعالانه در بازی شرکت کند . عیب فیل هم این است که فقط در خانه های همرنگ قادر به حرکت است. اما دو فیل مکمل عالی یکدیگرند و می توانند هم در قطر های مجاور و هم در قطر های متقاطع عمل کنند.
مثال ۱.
نوبت سیاه
۱…Qa7
(بهره برداری از پوزیسیون ضعیف شاه درگوشه صفحه، آچمزی اسب و استقرار وزیر و رخ در یک قطر؛ حرکت
۱…Qb6
به دلیل
۲.Qxb6 Bxc3+ 3.Qb2
خوب نبود. )
۲.Qxa7 Bxc3#
مثال ۲
نوبت سفید
۱.Qxc6+! bxc6 2.Ba6#
در ترکیب مثال بعد، دو فیل قربانی می شوند تا حفاظ شاه از بین برود.
مثال ۳: آلخین – درِویت . پورتسموث ۱۹۲۳
نوبت سفید:
۱.Bxh7+! Kxh7
۲.Rh3+ Kg8
۳.Bxg7! Kxg7
در صورت
۶ 3…f
ادامه
۵.Qh5 Bf8 6.Qg4+ 4.Bh6 Qh7
امکان پذیر است.
۴.Qg4+
نمی توان از مات جلوگیری کرد.
تکلیف
نوبت سفید:
هدف قربانی با
۱.Re8
چیست؟
۱…Qxe8 2.Qxf6 Qe7
و حالا ساده ترین راه این است:
۳.Qxe7 Nxe7 4.Re1
علائم اختصاری: علائمی هستندکه به منظور ثبت حرکات مهره ها در شطرنج کاربرد دارند
فرانسوی انگلیسی
وزیر Q D
شاه K R
رخ R T
اسب N C
فیل B F