آموزش حرکت اسب در شطرنج یکی از مهمترین آموزش ها و تکنیک های شطرنج به شمار می رود. در بازی شطرنج شش نوع مهره داریم که هر کدام به شکل منحصر به فردی حرکت میکند اما می‌توان گفت مهره اسب خاص‌ترین حرکت را در بین حرکت مهره ها در شطرنج دارد. مهره اسب علاوه بر شکل حرکت بسیار متفاوتش، ویژگی خاصی نیز دارد که آن را از دیگر مهره‌ها متمایز میکند. در ادامه به نحوه حرکت اسب در شطرنج اشاره خواهیم کرد.
امتیاز و علامت اختصاری مهره اسب در شطرنج
در آموزش حرکت اسب در شطرنج بهتر است ابتدا در مورد امتیاز مهره های شطرنج به خصوص امتیاز و علامت اختصاری اسب در شطرنج آشنا شوید. اسب در انگلیسی knight به معنی شوالیه است. اسب یک سوار سبک محسوب می‌شود و مانند فیل۳ امتیاز دارد و با حرف اختصاری N مشخص می‌شود.
موقعیت اولیه مهره اسب در صفحه شطرنج
حرکت مهره اسب در شطرنج بدین گونه است که هر بازیکن در ابتدای بازی دو مهره اسب دارد که در کنار دو رخ قرار می‌گیرند. اسب‌های سفید در خانه‌های b1 و g1. اسب‌های سیاه در خانه‌های b8 و g8.
نحوه حرکت اسب در شطرنج
نحوه حرکت اسب در صفحه شطرنج به شکل L می‌باشد. به تصویر زیر دقت کنید:
الگوریتم حرکت اسب در شطرنج
اکنون با الگوریتم حرکت اسب در شطرنج در آموزش حرکت اسب در شطرنج آشنا شویم. حرکت مهره اسب شامل حرکت دو خانه عمودی (یا افقی) و یک خانه افقی (یا عمودی) می‌باشد. یعنی اگر در ابتدا دو خانه عمودی حرکت کند، سپس باید یک خانه افقی نیز حرکت کند تا حرکتش کامل شود.
اما اگر ابتدا دو خانه افقی حرکت کند، سپس باید یک خانه عمودی حرکت کند. دقت کنید که اسب باید تمام این حرکت را انجام دهد و نمی‌تواند در میانه حرکت بایستد.
اسب زمانی که در وسط صفحه قرار گیرد، هشت خانه برای حرکت کردن دارد:
اما زمانی که در کنار صفحه قرار دارد فقط در چهار خانه می‌تواند حرکت کند:
به همین دلیل است که اسب‌ها در میانه صفحه بهتر عمل می‌کنند و بیشتر می‌توان از قابلیت‌های آن‌ها استفاده کرد.
بیشتر بخوانید : آموزش ترکیب اسب در شطرنج
ویژگی خاص اسب : آموزش حرکت اسب در شطرنج
محدوده حرکت سایر مهره‌های شطرنج بر اساس مسیر حرکتشان مشخص می‌شود و اگر در راهشان مهره شطرنج دیگری نباشد می‌توانند به حرکت خود ادامه دهند. اما اسب با وجود مهره‌های دیگر در مسیر حرکتش متوقف نمی‌شود! یعنی حتی اگر دور تا دور اسب را مهره‌ها احاطه کرده باشند، همچنان می‌تواند به حرکتش ادامه دهد:
پریدن از روی مهره‌های خودی و حریف همان ویژگی استثنائی مهره اسب است که آن را از سایر مهره‌ها متمایز میکند.
بیشتر بخوانید : حرکت فیل در شطرنج
نکته: دقت کنید که اسب برای اینکه به خانه‌ای حرکت کند، وجود سایر مهره‌ها در مسیرش مانع حرکت آن نمی‌شود اما بدیهی است که در خانه هدف (خانه‌ای که می‌خواهد به آن برود) نباید مهره دیگری جای داشته باشد. به دیاگرام زیر دقت کنید:
در این پوزیسیون، اسب سفید نمی‌تواند به خانه d4 برود چرا که مهره خودی در آن خانه بوده و در هر خانه صفحه شطرنج فقط یک مهره جای می‌گیرد. اما اگر نوبت حرکت با سیاه باشد، می‌تواند با اسب خانه c6 خود پیاده d4 سفید را بگیرد.
گرفتن مهره ها توسط مهره اسب در بازی شطرنج
اسب تنها می‌تواند مهره‌هایی از حریف را بگیرد که در محدوده حرکتش هستند. به طور مثال در دیاگرام زیر اسب خانه e5 سفید می‌تواند سرباز f7 و اسب c6 سیاه را بگیرد.
قدرت تاکتیکی اسب
از آنجایی که اسب توانایی پرش از روی مهره‌ها را دارد، قدرت زیادی داشته و می‌تواند در جایی که حریف انتظار ندارد، به او ضربه بزند. یکی از تاکتیک‌های پرکاربرد اسب، چنگال یا همان حمله دوگانه است.
اسب یکی از بهترین مهره‌ها برای حمله دوجانبه می‌باشد و بسیاری در بازی شطرنج از این موضوع غافل می‌شوند و موقعیت حمله دوگانه را به حریف خود می‌دهند.
تصاویر زیر، مثال‌های ساده‌ای از چنگال اسب هستند.
توجه کنید که در بازی‌ها، موقعیت‌های چنگال پیچیده‌تر خواهند بود اما با تمرین این تاکتیک می‌توانید شرایط آن را در بازی‌هایتان تشخیص دهید و همچنین از به وجود آمدن همچین شرایطی برای خود پیشگیری کنید.
نتیجه گیری
در این مقاله با چگونگی حرکت مهره اسب در شطرنج آشنا شدیم و استثناء آن (که پریدن از روی مهره‌ها است) را توضیح دادیم. اشاره کردیم که اسب با قابلیت ویژه‌ای که دارد، تاکتیک‌های جالبی از جمله چنگال را می‌تواند اجرا کند و به همین دلیل بسیاری اسب را مهره‌ای حیله‌گر و خطرناک می‌دانند.
در ویدئوی به طور کامل با آموزش حرکت اسب در شطرنج و اینکه اسب در شطرنج چند خانه حرکت میکند آشنا خواهید شد:
نویسنده : حامد جدیر
