خوزه رائول کاپابلانکا شطرنج باز کوبایی بود که سومین قهرمان شطرنج جهان شد و از سال 1921 تا 1927 این عنوان را در اختیار داشت. او در 19 نوامبر 1888 در هاوانا کوبا به دنیا آمد و در سنین پایین شطرنج را از پدرش آموخت. کاپابلانکا به دلیل استعداد ذاتی، درک سریع بازی و مهارتهای استثنایی در پایان بازی معروف بود.
کاپابلانکا حرفه شطرنج خود را با بازی در تورنمنتهای محلی کوبا آغاز کرد و به سرعت بهعنوان یک حریف قدرتمند شهرت یافت. در سال 1909 در مسابقات قهرمانی ایالت نیویورک بازی کرد و با امتیاز عالی قهرمان مسابقات شد. در همان سال او در مسابقات قهرمانی ایالاتمتحده بازی کرد و پس از فرانک مارشال دوم شد.
موفقیت کاپابلانکا در سال 1911 زمانی که او در مسابقات سن سباستین در اسپانیا، بالاتر از بازیکنان برجستهای مانند آکیبا روبینشتاین و کارل شلچتر، قهرمان شد. او چندین تورنمنت مهم دیگر از جمله مسابقات سنت پترزبورگ در سال 1914 و مسابقات نیویورک در سال 1915 را به دستآورد.
در سال 1921، کاپابلانکا قهرمان شطرنج جهان، امانوئل لاسکر، را در مسابقهای به چالش کشید. این مسابقه در هاوانا کوبا برگزار شد و کاپابلانکا با پیروزی ارزشمندی قهرمان جدید جهان شد. او با موفقیت از عنوان خود در مسابقات مقابل الکساندر آلخین در سال 1927 دفاع کرد.
سبک بازی کاپابلانکا با مهارتهای استثنایی در پایان بازی و توانایی او در سادهسازی موقعیتهای پیچیده مشخص میشد. او طرفدار گشایشهایی بود که امکان توسعه سریع و کنترل مرکز صفحه را فراهم می کرد. سبک او بهقدری مؤثر بود که اغلب میتوانست با تلاش نسبتاً کمی در بازیها برنده شود.
کاپابلانکا علاوه بر حرفه شطرنج، وکیل، دیپلمات و نویسنده نیز بود. او به عنوان سفیر کوبا در چندین کشور اروپایی خدمت کرد و چندین کتاب در مورد شطرنج نوشت، از جمله “مبانی شطرنج” و “حرفه شطرنج من“. کاپابلانکا در 8 مارس 1942 در شهر نیویورک در 53 سالگی درگذشت. از وی بهعنوان یکی از بزرگترین شطرنجبازان تمام دوران و یک نابغه واقعی یاد میشود.
معرفی کتابهای کاپابلانکا
کتاب اصول شطرنج راهنمای مبتدیان بازی شطرنج است. در این کتاب، کاپابلانکا اصول اولیه شطرنج، از جمله حرکت مهرهها، ارزش مهرهها و اصول بازی باز، استراتژی بازی میانی و تکنیک پایان بازی را پوشش میدهد. این کتاب به سبکی واضح و مختصر نوشته شده است و برای افراد مبتدی و متوسط بهطور یکسان مفهوم است.
کتاب حرفه شطرنج من خاطرات زندگی و حرفه کاپابلانکا به عنوان یک شطرنج باز است. این کتاب سالهای اولیه کاپابلانکا در کوبا، صعود او به صدر جهان شطرنج و تجربیات او به عنوان قهرمان شطرنج جهان را پوشش میدهد. این کتاب همچنین شامل بازیهای حاشیهنویسیشده از حرفه کاپابلانکا است که بینشهایی را در مورد روند فکر و سبک بازی او ارائه میدهد.
هر دو کتاب از کلاسیکهای ادبیات شطرنج محسوب میشوند و بهشدت مورد توجه شطرنج بازان و علاقهمندان قرار میگیرند. کتاب اصول شطرنج اغلب به عنوان نقطه شروع برای بازیکنان جدید توصیه میشود، در حالیکه کتاب حرفه شطرنج من به دلیل توضیحات آن درباره یکی از بزرگترین شطرنجبازان تمام دوران ارزشمند است.