گشایش هایی که در آنها سفید در حرکت اول به جای ۱.e4 ، حرکت های دیگری چون ۱.d4  ، ۱.c4  ،  ۱.Nf3  و ۱.f4 بازی کند، گشایش های بسته خوانده می شوند. معمولا در این نوع گشایش ها زنجیرهای پیاده ای تا مدتی در مرکز دوام می یابند و حتی ساکن می شوند. در نتیجه گسترش سوارها آهسته تر است و مانور و زمینه چینی اهمیت بیشتری می یابد. از این رو گاهی تمپو اهمیت اصلی خود را از دست می دهد. 

به دلیل آهستگی گشایش، هدف های استراتژیکی دیرتر آشکار می شوند و حالت بغرنج تری دارند. اما اصول کلی گشایش به قوت خود باقی است و تصرف مرکز، ایجاد ضعف در مواضع حریف و کسب برتری های جزئی در درجه اول اهمیت است. 

یکی از پرکاربردترین گشایش های بسته، گامبی وزیر می باشد که از قدیمی ترین گشایش ها در تاریخ شطرنج به شمار می رود و امروزه در بین استادان بزرگ شطرنج رایج است حتی سریالی با نام گامبی ملکه(وزیر) که علاقه مندان بسیاری دارد و پیشنهاد می کنیم آن را تماشا کنید، برای تماشا فیلم کلیک کنید.

———————————————————————————————————–

جهت ورود به سامانه آموزش مجازی باشگاه شطرنج ایران کلیک کنید(ترم اول رایگان)

          https://el.shatranjiran.com/

———————————————————————————————————–

ایده اساسی گامبی وزیر مبارزه در مرکز است. در این شروع بازی برخلاف گشایشهای باز، وقایع بازی در صحنه شطرنج آنقدرها سریع جریان پیدا نمی کند و در واقع برای شاه دو طرف، مشکل حادی بوجود نمی آید. ویژگی اغلب این شروع بازی ها ایجاد زنجیره پیاده ای در مرکز صحنه است که برای مدتی کم و بیش طولانی در جای خود باقی می مانند و به همین علت گسترش سوارها آرام تر از ” گشایش های باز” صورت می گیرد. 

همانطور که در کلاس های مدرسه شطرنج مشهد تدریس می شود، بعد از ۱.d4 d5 2.c4  گشایش گامبی وزیر پدید می آید. در شاخه های مختلف این گشایش، مسائل مرکز به طور جدی مطرح است. 

سفید در حرکت دوم به پیاده d5 حمله می کند و بعد از این نیز به فشار خود می افزاید و می خواهد خانه های مرکزی را در کنترل خود بگیرد. سیاه باید با سیستم های دقیق دفاعی با سفید مقابله کند. اگر گامبی را بپذیرد،  ( ۲…dxc4 ) سفید به سادگی پیاده را پس می گیرد و در مرکز موقعیت نیرومندی پیدا می کند.

سیاه معمولا با ۲…e6 یا ۲…c6 از d5 حمایت می کند و سیستم هایی از جمله ارتدوکس، کیمبریج اسپرینگز، و اسلاو (چک) به وجود می آید، که همگی اینها گامبی ناپذیرفته وزیر هستند. البته حرکت ۲…Nf6  خوب نیست، زیرا بعد از 

۳.cxd5 Nxd5 4.e4

یا 

۳.cxd5 Qxd5 4.Nc3

سفید با تمپو مرکز را تصرف می کند. 

گامبی پذیرفته وزیر

۱.d4 d5 2.c4 dxc4

سیاه پس از پذیرفتن گامبی نباید به هر قیمتی در صدد حفظ آن برآید. وظیفه اول او تکمیل سریع گسترش و استقرار سوارها در مواضع مناسب است.

سیاه مرکز را به سفید واگذار می کند و می خواهد در آینده با سوارها مرکز را تحت فشار قرار دهد و نهایتا با …c5 به آن ضربه بزند.

۳.Nf3

اگر سفید ۳.e3 کند، حفظ پیاده c4 غلط است، مثلا

۳.e3 b5? 4.a4 c6 5.axb5 cxb5 6.Qf3

حرکت درست ۳…e5  است و بعد از

۴.dxe5 Qxd1+  ۵.Kxd1 Be6

سیاه وضع بهتری دارد. در صورت 

۴.Bxc4 exd4 5.exd4 Bd6

نیز سیاه مشکلی ندارد.

در صورت ۳.Nc3 هم، حرکت  ۳…e5 پاسخ خوبی است.

۳…a6

یا

۳…Nf6  ۴.e3 e6                           

(۴…b5  ۵.a4 c6 6.axb5 cxb5 7.b3)

۵.Bxc4 c5 6.o-o a6  ۷.Qe2

( حرکت ۷.a4 سبب تضعیف b4  می شود و سیاه می تواند اسب را از  c6  به b4 منتقل کند.)

۷…Nc6  ۸.Rd1 Qc7

و به رغم ابتکار عمل سفید، سیاه امکانات دفاعی خوبی دارد.

۴.e3

حرکت ۴.e4 ماجراجویانه است. مثلا

۴.e4 Nf6  ۵.Nc3 b5 6.e5 Nd5 7.Ng5 e6 8.Qf3 Qd7

و اعاده تعادل قوا برای سفید مشکل می نماید.

۴…Bg4 5.Bxc4 e6

سفید تهدید ۶.Bxf7+ و ۷.Ng5+ ( یا  ۷.Ne5+ ) داشت.

به نمودار زیر توجه کنید:

۶.Nbd2