مدرسه شطرنج مشهد در تکمیل مباحث مربوط به آموزش گام به گام شطرنج، در این قسمت به آموزش بخش دوم ترکیب با سوارهای سنگین می پردازد.
مثال ۱. واریاسیونی از بازی نیمزوویچ – کاپابلانکا، نیویورک۱۹۲۷.
۱…Qxe3! ۲.fxe3 Rg2+ ۳.Kh1 Rxh2+ ۴.Kg1 Rcg2#
یک رخ درعرض ماقبل آخر نیز می تواند امکانات ترکیبی ایجاد کند. در ادامه آموزش شطرنج باید بدانیم که رخ ها در عرض هفتم(دوم) بسیار قدرتمند هستند و امکانات بسیار خوبی برای حمله می دهند.
در این مثال برای اینکه دوتا رخ در عرض دوم قرار گرفته اند می توان با قربانی وزیر الگوی مات بوجود آورد.
مثال ۲ نوبت سیاه: پولوک – چیگورین، نیویورک ۱۸۸۹
۱…Bxh3 ۲.gxh3 R8xe3 ۳.fxe3 Qxh3 ۴.Rf2 Qg3+
گاهی که سوارهای سنگین به عرض های هفتم و هشتم می رسند، موقعیت های ماتی به وجود می آید.
در دیاگرام بالا سیاه یک رخ در عرض دوم دارد و فیل و وزیر هم به سمت قلعه سفید نشانه رفته اند. سیاه می تواند با قربانی
۱….Bh3
قلعه سفید را خراب کند و در ادامه با قربانی رخ به راحتی به شاه سفید حمله می نماید.
مثال ۳
۱.Bxd5+ cxd5 2.Qxf8+ Kxf8 3.Rc8+
در مسابقات خیلی وقت ها مات در ستون های gوh اتفاق می افتد.
در کلاس های شطرنج هنرجویان نحوه استفاده از برتری ها را یاد می گیرند. برای مثال در این دیاگرام سفید دو سوار بزرگ در عرض هفتم دارد و با استفاده الگوی مات پلکانی می تواند بازی را ادامه دهد.
مثال ۴
۱.Qh6 Qxe5 2.Qxh7+ Kxh7 3.Kg2#
دوباره الگوی مات پلکانی بوجود آمده است زیرا رخ های سفید ستون gو h را اشغال کرده اند و شاه سیاه راه فرار ندارد و فقط توسط پیاده h7 محافظت می شود و اگر بتوانیم پیاده را از بین ببریم به راحتی می توانیم مات کنیم.
مثال ۵ نوبت سفید
۱.Rh8+ Kxh8 2.Rh1+ Kg8 3.Rh8+ Kxh8
۴.Qh1+ Kg8 5.Qh7+ Kf8 6.Qh8#
یکی از الگوهای مات که در باشگاه شطرنج ایران آموزش داده می شود مات دامیانو هست که بازیکن می تواند با قربانی رخ و باز کردن راه وزیر می تواند حریف را مات کند.
دراین شکل هم سفید در حالت مات قرار گرفته است اما با قربانی دو رخ می تواند سیاه را مات نماید.
تکلیف: پوزیسیونی از یکی از بازی های اشتاینیتس
۱.Qd5+ Rxd5 (1…Kh8 2.Rdg7#)
۲.Rxg7+ Kh8 3.Rxh7+ Kg8 4.Rdg7#
پوزیسیونی از بازی آلاتورتسف – کاپابلانکا، مسکو ۱۹۳۵
۱…Rfx2 2.Kxf2 Rc2+ 3.Kg3 Rxg2+
4.Kh4 (Kf4 Rf2+) 4…Qe4+ 5.Qf4 g5+
پوزیسیونی از بازی شلشتر – تاراش، کلن ۱۹۱۱
سفید باید
۱.Rd3
بازی کند. بگویید چرا؟؟
سفید می خواهد با قربانی Q1xh6+ محافظ شاه را از بین ببرد و در ادامه Rh2# مات کند.
علائم اختصاری: علائمی هستند که به منظور ثبت حرکات مهره ها در شطرنج کاربرد دارند.
فرانسوی انگلیسی
وزیر Q D
شاه K R
رخ R T
اسب N C
فیل B F