بر اساس کتاب هنر کیش و مات نوشته رنو وکان ، الگوی مات رخ و اسب اولین ماتی است که تاکنون ثبت شده است. زیرا در قرن پانزدهم رویکرد نسبت به قدرت اکثر مهره های دیگر شطرنج اصلاح شد. تنها رخ، اسب و شاه بودند که نحوه حرکت شان از گذشته تاکنون دچار تغییر نشده است.
همکاری رخ و اسب
مثال ۱
حالت خاص از همکاری رخ و اسب که به مات آناستازیا معروف است.
۱…Ne2+ Kh1 2.Qxh2+ 3.Kxh2 Rh4#
مثال ۲
الگو مات شناخته شده که به مات عربی معروف است.
بر اساس قواعد و اصول شطرنج، اگر یک رخ بتواند به عرض هفت و هشت (دو و یک) حریف نفوذ کند، اغلب او را تحت فشار قرار می دهد.
افزون بر آن وجود اسب سیاه در خانه f3 یک شبکه مات بسیار رایج می شود.
۱…Nf3+ 2.Kh1 Rxg3 3.hxg3 Rg2 4.Ne3 Rh2#
مثال ۳. نوبت سفید
۱.Rg8+ Rxg8 2.Nf7#.
در ادامه آموزش شطرنج و همکاری اسب و رخ سفید با اینکه وزیر عقب است اما توانسته شاه سیاه را محصور کند و می خواهد با Nf1 مات نماید سپس از ترکیب انحراف استفاده کرده و مهره مزاحم f8 را جا به جا می کند و در ادامه مات می کند .
مثال ۴
۱.Qb3+ Qxb3 2.Re8+ Kh7 (2…Kf7 3.Rf8#) 3.Rh8#
یکی از نکات که در آموزش مجازی شطرنج گفته می شود و بسیار مهم است وضعیت شاه است. دراین دیاگرام وضعیت دو شاه خوب نیست سفید ایده Re8+ را دارد اما وزیر سیاه جلوی این کار را گرفته است . پس از ترکیب انحراف استفاده کرده است و با 1.Qb3+ کیش ویر سیاه را منحرف می کنیم و در ادامه با 2.Re8+ و حرکت بعد مات می کنیم.
تکلیف نوبت سیاه
۱…Qh4 2.Rg2 Qxh2 3.~Rg1#
یا
۲.Kg2 d3 3.Be3 Rxg4+ 4.Kxf3 Qh3#
یک بازی زیبا از اولین قهرمان جهان اشتاینیتز که با استفاده از همکاری اسب و رخ توانست الگوی مات پیدا کند و با قربانی زیبای وزیر 1…Qh4 بازی را به پایان رسانده است.
مات آناستازیا
۱…Ne2+ 2.Kh1 Qxg4 3.hxg4 Rh5+ 4.gxh5 Rh4#.
سیاه می تواند با قرار دادن اسب در خانه e2 الگوی مات آناستازیا را بوجود آورد.
علائم اختصاری
علائمی هستندکه به منظور ثبت حرکات مهره ها در شطرنج کاربرد دارند
فرانسوی انگلیسی
وزیر Q D
شاه K R
رخ R T
اسب N C
فیل B F
تمامی مطالب فوق متعلق به باشگاه شطرنج ایران می باشد. کپی مطالب با حفظ منبع بلا مانع می باشد.
خانه و مدرسه تخصصی شطرنج