آموزش شروع بازی اسپانیایی ( روی لوپز)
این شروع بازی، از آن جهت اسپانیایی نامیده می شود که ملیت شطرنجبازان قرن پانزدهم و شانزدهم به نام لوسنا و لوپزا که این شروع را برای نخستین بار تجزیه و تحلیل کرده اند، اسپانیایی بوده است.
برای اطلاع بیشتر از آموزش انواع دفاع دفاع این شروع بازی می توانید به مقاله زیر مراجعه کنید:
شروع بازی اسپانیایی در اواخر قرن ۱۹، در سایه استنباط جدیدی که به طور کلی درباره تئوری مرحله شروع بازی بوجود آمد، به تدریج در میان شطرنجبازان معمول شد و از اوایل قرن بیستم همگام با گامبی وزیر
به سلاح محبوب شطرنجبازان تبدیل شد. در تفهیم شروع بازی اسپانیایی، از نقطه نظر تئوری معاصر، تهدید پیاده e5 تنها ابتدای یک مبارزه طولانی و شدید است که سفید برای تصرف مرکز و کسب
ابتکار از راه گسترش هماهنگ و متناسب تر سوارهای خود نسبت به حریف انجام می دهد.
روی لوپز ( که همچنین بازی اسپانیایی نامیده می شود) یکی از محبوب ترین گشایش های بازی شطرنج که با حرکت زیر شروع می شود:
۱. e4 e5 ۲. Nf3 Nc6 ۳. Bb5
شروع بازی اسپانیایی، در واقع ترکیبی است از استحکام بازی ایتالیایی و توانمندی انواع گامبی ها برای تدارک و اجرای یک حمله مستقیم.
در این شروع بازی، در شرایط تساوی همه چیز سفید شانس بیشتری برای کسب برتری، نسبت به سایر گشایش های باز دارد. و چشم انداز آن، تقریبا به همان اندازه گشایش های پیاده وزیر خوب است.
از طرف دیگر این شروع بازی برای سیاه دشوارتر از دیگر گشایش های باز است. و از آنجا که بعد از Bb5 و آچمز شدن Nc6 سیاه نمی تواند حرکت آزاد کننده …d5 را انجام دهد، ناگزیر است راه عمیقا متفاوتی
را دنبال کند.
دفاع با حرکت a6… به طور قابل ملاحظه ای کار او را سبک می سازد و بعد از گسترش یک سوار، او باید یک بار برای همیشه بین دو راه “دفاع به هر قیمت” و “حمله متقابل” یکی را انتخاب کند و این هر دو راه
در بسیاری حالات فواید خود را نمایان می سازند.
سفید معمولا به مبارزه سخت موضعی (پوزیسیونی) برای نظارت بر خانه های f5 و d5 دست می زند. در عین حال این کار را با حملات احتمالی بر جناح شاه سیاه توام می سازد.
سیاه هم به نوبت خود، ضمن بی اثر ساختن نقشه های سفید، عملیات متقابلی را در مرکز مهیا می کند. به این معنا که بدوا می کوشد به اجرای حرکت d6-d5 موفق شود و سپس در صورت باز شدن ستون با
تعویض سوارهای بزرگ وضع را خلاصه و ساده کند.
اگر سفید d5 بازی کند، آنگاه سیاه در یکی از دو جناح که معمولا دفاع در جناح شاه و حمله در جناح وزیر است به حمله متقابل می پردازد.
گسترش فیل در b5 آغاز یکی از مهم ترین سیستم های گشایشی است و به بازی بغرنجی سرشار از امکانات می انجامد. سفید به e5 فشار آورده است و در صورت ۳…d6 اسب سیاه آچمز می شود.
در بعضی از شاخه ها سفید با راندن پیاده به d4 سعی می کند سیاه را به تعویض …exd4 وادارد. در این صورت سفید در مرکز پیاده ی نیرومند e4 را خواهد داشت که نقاط مهمی ( d5 و f5 ) را کنترل خواهد کرد؛
و وضع سیاه در مرکز خیلی محکم نخواهد بود.
چیگورین در بازی اسپانیایی طرح ها و ایده های جالبی وارد کرده و راه هایی در برابر شطرنجبازان نهاده است. بعدا قهرمانان و استادانی چون باتوینیک، اسمیسلوف، رائوزر و بولسلاوسکی در شوروی به بررسی همه جانبه و عمیق بازی اسپانیایی پرداختند و امکانات تازه تری در آن کشف کردند.
بعد از ۳.Bb5 ، سیاه چند امکان برای دفاع در اختیار دارد که کلا دو دسته اند:
۱) دفاع با ۳…a6 و ۲) دفاع بدون ۳…a6
تجربه نشان داده که نیل به تعادل با ۳…a6 ساده تر است.
به نمودار زیر ( نمودار ۲) توجه کنید:
حال به بررسی ۳…d6 می پردازیم:
این دفاعی است قدیمی که در ادامه ی آن پوزیسیون محدودی برای سیاه به وجود می آید. قدمت بررسی های این دفاع به اواسط قرن شانزدهم می رسد. اما به دلیل تلاش های اشتاینیتس، این شاخه را به نام او خوانده اند.
۴.d4 Bd7
در صورت
۴…exd4 5.Nxd4 Bd7 6.Nc3 Nf6 7.Bxc6 bxc6
( ۷…Bxc6 8.Nxc6 bxc6 9.Qf3 ~ 10.e5 )
۸.Qf3 c5 ۹.Nf5 Bxf5 ۱۰.Qxf5
وضع سفید بهتر می شود و پیاده های سیاه در جناح وزیر ضعیف اند. در همین ادامه حرکت ۵.Qxd4 هم قوی است. مثلا
۵.Qxd4 Bd7 6.Bxc6 Bxc6 7.Nc3 Nf6
۸.Bg5 Be7 9.o-o-o o-o 10.Rhe1
و پوزیسیون سفید فعال است. ضمنا در ادامه ی
۴…Bg4 5.d5 a6 6.Ba4 b5 7.dxc6 bxa4 8.c4
سفید برتری می یابد.
۵.Nc3 Nf6 6.Bxc6
در اینجا شاخه زیر نیز بازی می شود:
۶.o-o Be7 ۷.Re1 exd4
این تعویض باید انجام شود و ۷…o-o غلط است.
به هر حال پوزیسیون سیاه محدود است. فقط سفید باید از تعویض های مکرر اجتناب کند.
مثلا بعد از ۸.Nxd4 o-o و حرکت های
۹.Bg5 Nxd4 10.Qxd4 Bxb5
بازی سیاه زیاد دشوار نیست. در نتیجه سفید باید با ۹.Bf1 یا ۹.Nde2 مانع تعویض ها شود و ضمن حفظ فشار در مرکز، در جناح شاه دست به حمله بزند.
۶…Bxc6 ۷.Qd3 exd4
برای سیاه دفاع از مرکز مشکل است. در صورت ۷…Nd7 ، سفید ۸.Be3 با تهدید ۹.d5 بازی می کرد. و در صورت ۷…Qe7 ، جواب ۸.Bg5 قوی است و در عین حال، راه فیل f8 بسته می شود.
۸.Nxd4 Bd7
در ادامه
۸…g6 ۹.Bg5 Bg7 10.o-o-o
پوزیسیون سفید فعال تر و آزادتر است. این ادامه را آلخین با سفید بازی کرده است.
۹.Bg5 Be7 10.o-o-o- o-o 11.f4
با امکانات تهاجمی برای سفید و مشکلات گسترش برای سیاه.
تهیه و تنظیم: باشگاه شطرنج ایران
خانه و مدرسه شطرنج مشهد
هرگونه کپی برداری فقط با ذکر منبع بلامانع است.