آموزش آچمزی در شطرنج- بخش دوم

 

همان طور که در کلاس های آموزش شطرنج در آموزشگاه ها و مدارس شطرنج عنوان می شود، معمولا آچمزی به عنوان تم تاکتیکی مطرح است اما در بسیاری از وضعیت ها یک آچمزی، استراتژی کل بازی را تعیین می کند. آچمزی بر اساس مهره یا خانه پوشش داده شده و مهره پوشش دهنده به سه نوع:

الف: آچمزی کامل     ب: شبه آچمزی       ج: نیمه آچمزی تقسیم می شود. 

 

حالا این پرسش مطرح می شود که چگونه  باید علیه آچمزی جنگید؟

 

اگر شاه در پس مهره ی آچمز باشد [اصطلاحاً  آن مهره " آچمزِشاه" باشد]  امکان رفع آچمزی اندک است . در چنین حالتی روش کار همانا راندن مهره ی آچمز کننده و بستن مسیر آن است.

 

مثال 1.

پوزیسیون نمودار بعد حرکت های زیر حاصل شده است:

1.e4  e5                   

       2.Nf3  Nc6

3.Bb5   d6 

4.d4              

 

در آموزش شطرنج و مبحث آچمزی راه هایی وجود دارد که بتوان از آچمزی فرار نمود. در این شکل اسب سیاه آچمز مطلق و کامل شده است. 

سیاه می تواند 4… Bd7  بازی کند. اما    4… Bg4  هم امکان پذیر است.  

زیرا 5. d5  با   5… a6  , و    پس از 6. Ba4  با   6… b5   مقابله می شود.

 

 

اگر در پس مهره ی آچمز، مهره ای غیر ازشاه قرار داشته باشد [اصطلاحاً آن مهره "آچمزِشاه" نباشد]، امکان های دیگری نیز برای رفع آچمزی وجود دارد.

 

الف) گریز مهره آچمز با کیش یا تهدیدهای مهم

 

مثال 2.

بعد از حرکت غلط  1. Re1  سیاه با  1… Nf3+!  رفع آچمزی می کند.

 

مثال 3.   

1.e4  e5                                                                         

2.Nf3    d6                                                                    

3.Bc4  h6?                                                                    

4.Nc3  Bg4?                                                                 

5.Nxe5!  Bxd1??                                                        

6.Bxf7 +  Ke7                                                  

7.Nd5#           (مات لگال)                             

 

در کلاس های شطرنج مدرسه شطرنج از مات لگال در بحث آچمزی بسیار استفاده می شود. بازیکن سفید در حرکت پنجم از حرکت های بد سیاه استفاده می کند و وزیر خود را قربانی می دهد. اما می تواند حریف را مات کند.

 

ب) گریز مهره ی پشت مهره آچمز [مهره هدف آچمزی] با کیش یا پدیده های مهم

 

مثال 4.

                                      نوبت سیاه

در باشگاه شطرنج ایران، مثال های بیشتری برای فرار از آچمزی گذاشته می شود. به عنوان مثال، رخ سیاه آچمز نسبی شده است و 

سیاه می تواند با  1...Qg6+ یا 1… Qf6  و حمله ی متقابل به رخ a1 رفع آچمزی  کند.

 

ج) ایجاد ارتباط بین مهره آچمز و مهره پشت آن

 

مثال 5.

                                         نوبت سیاه

                                   1...Rb1+  2.Kf2  Bxe4

 

در شکل فوق، فیل سیاه آچمز نسبی شده است و سفید می خواهد با اسب به مهره آچمز شده حمله کند. 

اما سیاه می تواند با 1...Rb1+ و  2...Bxe4 هم اسب سفید را بزند و هم با فیل از رخ خود محافظت نماید.

 

تکلیف

 

نوبت سفید . امکان گریز مهره ی آچمز با کیش

 

1.Bxf7+   Kxf7    2.Ne5+                                 

 

در دیاگرام آموزشی فوق که بسیار پرکاربرد است و در بسیاری از بازی ها اتفاق می افتد، سفید می تواند 1.Bxf7+

انجام دهد و در ادامه 2.Ne5 کیش از آچمزی اسب سفید به نفع خود استفاده کند و از حریف جلو می افتد.

 

آیا سفید بعد از 1.Ra6 می برد ؟؟

 

1...Ne6+                                                                           

 

علائم اختصاری: علائمی هستند که به منظور ثبت حرکات مهره ها در شطرنج کاربرد دارند

 

فرانسوی                         انگلیسی

وزیر       Q                                    D

شاه  K                                     R

رخ    R                                     T

اسب N                                  C

فیل B                                    F
 

 

 

 

تمامی مطالب فوق متعلق به باشگاه شطرنج ایران می باشد. کپی مطالب با حفظ منبع بلا مانع می باشد.

آموزش آچمزی توسط خانه و مدرسه شطرنج در مشهد